Vergroot de Kamer maar begin met kiesdrempel

Jo Ritzen en vijf medeinitiatiefnemers, AD, woensdag 6 september 2023 - 06 september 2023


Jo Ritzen en vijf medeinitiatiefnemers

Onlangs stelden de fractievoorzitters van ChristenUnie en Volt voor het aantal Kamerleden uit te breiden naar 250. Eerst de kiesdrempel stellen Jo Ritzen en medeopstellers van de petitie om die drempel te verhogen.

De voorvrouw van de CU Mirjam Bikker en de voorman van Volt Laurens Dassen hebben elkaar gevonden in een kritische analyse van het functioneren van de Tweede Kamer als tegenmacht tegen de regering. Volt en de CU vinden dat de Tweede Kamer zich zou moeten buigen over de eigen organisatie en werkwijze om tot betere wetgeving te komen.

Ze willen af van de ‘waan-van-de-dag-politiek’ die wetgeving tot gevolg heeft die negatief uitpakt. Zo willen ze dat de Kamer vanaf het begin wordt meegenomen in wetsvoorstellen van het kabinet en stellen voor visiedebatten te houden die gaan over de lange termijndoelen en hoe daar te komen. In die debatten moet het niet gaan over ‘nieuwskoppen’ maar over oplossingen die de grote uitdagingen echt aanpakken. Ze menen dat zo’n werkwijze een vergroting van het aantal Tweede Kamerleden tot 250 vereist en dat er meer ondersteuning voor de leden moet komen.

Vergroting van het aantal Kamerleden komt neer op een verlaging van de kiesdrempel

Daar valt veel voor te zeggen ook al vereist dit een wijziging van de Grondwet die jaren kan duren. Maar het is belangrijk om deze voorstellen te koppelen aan een verhoging van de kiesdrempel. Daar is geen Grondwetsherziening voor nodig. Vergroting van het aantal leden komt feitelijk neer op een verlaging van de kiesdrempel en daarmee wordt de kans op verdere versplintering alleen maar groter. Uit de massale steun voor onze petitie (www.verhoogkiesdrempel.nl) blijkt dat de huidige verslintering van de Tweede Kamer de burger zorgen baart.

Kleine partijen moeten zich disproportioneel inspannen om zichtbaar te zijn voor de media terwijl het hen ontbreekt aan capaciteit om goed geïnformeerd hun parlementaire inbreng te leveren op alle onderwerpen die aan de orde komen. En betere ondersteuning werkt alleen als er iemand is die zulke steun kan absorberen: dat weten kleine partijen maar al te goed.

Drie zetels 

Een verhoging van de kiesdrempel tot 2 procent zoals door ons bepleit betekent dat bij de huidige 150 leden tellende Kamer een fractie tenminste drie zetels moet halen.

Bij een omvang van 250 leden is dat een minimum van 5 leden. Dit is nog bescheiden vergeleken met het buitenland (Duitsland) waar een kiesdrempel van 5 procent geldt. Een verhoging van de kiesdrempel is wel een belangrijke en snel realiseerbare eerste stap naar betere bestuurbaarheid omdat hiervoor alleen wijziging van de kieswet nodig is.

Bij de huidige kiesdrempel zou een vergrote Tweede Kamer kunnen leiden tot wellicht 40 tot 50 partijen waaronder vele kleine. Dat strookt niet met de inzet van CU en Volt. Daar hoort een hogere kiesdrempel bij.

Joost van den Akker is politicoloog aan Zuyd Hogeschool en oud-gedeputeerde in Limburg; Barbara Baarsma is hoogleraar Toegepaste economie aan de Universiteit van Amsterdam; Joop van den Berg is emeritus hoogleraar en oud-Eerste Kamerlid; John de Bresser isvoormalig opleider en trainer; Yvonne van Rooy is toezichthouder en oud-staatssecretaris van Economische Zaken in de kabinetten-Lubbers II en III; Jo Ritzen is emeritus hoogleraar en oud-minister van Onderwijs in het kabinet-Lubbers III en het eerste kabinet-Kok.

https://www.ad.nl/opinie/vergr...

20220921 APB dag 1 Plenaire zaal